30 september 1941

Van ooggetuigen hoorde ik dat hier 27 dezer ong. 200 Russen (anderen spreken van Slovaakse communisten) per trein zijn aangekomen en lopende overgebracht naar het concentratiekamp bij Oud-Leusden. De aanblik was verschrikkelijk. Heel donkere typen, gehuld in lompen, barrevoets, verwaarloosd, vuil, sommigen meer dood dan levend, de een steunende op de schouders, of hangende aan de rug van anderen, sleepten zij zich voort en smeekten om water. Toen iemand met een emmer water kwam aandragen, werd deze door een duitse geleider op de troep uitgeworpen, waarna ze met de geweerkolven in rug en lendenen werden gestoten om hun voorwaarts te doen gaan.

(W.J.Vaatstra, 60 jaar)
 
In Kamp Amersfoort werden de 101 Oezbeekse soldaten ernstiger mishandeld dan andere gevangenen.  24 stierven aan honger en mishandeling, de overige 77 werden op 9 april 1942 gefusilleerd. Na de oorlog zijn zij herbegraven op het Sovjet Ereveld in Leusden.

 

Foto 1: De enige foto van twee onbekende Sovjet-krijgsgevangenen (Nationaal Monument Kamp Amersfoort).

Foto 2: Kadera Xatam, getekend door mede-gevangene Gerrit de Wilde, 15 december 1942 (Museum Flehite)